Dijital Yatırımlarda Risk Nasıl Minimize Edilir?

Dijital mecralarda yatırım yaparken, standart klasik piyasalara göre risk faktörleri çok farklıdır. Bu nedenle dijital yatırım risk yönetimi çok daha kritik bir yere sahiptir. Özellikle oturduğunuz yerden pratik bir şekilde yatırım yapabilmeniz genellikle birçok noktada dikkatsiz davranmanıza neden olabilir. Birçok yatırımcı dijital ortamda hesabının büyüklüğünün farkına varmamakta ve fon yönetimini doğru yapamamaktadır. 

Dijital yatırımlarda genellikle yatırımcı oyun oynar gibi yatırım yapmaya kısa sürede alışır. Çünkü eski sistemde yatırım yaparken öncelikle piyasa takip edilir sonrasında belirli durumlara göre yatırım yapılırdı.

Örneğin, dolar fiyatları takip edilir ve açıklanan faiz ya da enflasyona göre dolara yatırım yapılırdı. Ama günümüzde forex, kripto para veya teknoloji yatırımlarında aşırı derecede fazla seçenek olduğu için yatırımın kontrolü kaybedilebilir. Bu nedenle yatırımcı bir risk yönetimi ile kendini kontrol altına alarak korumalı ve piyasada kalmayı sürdürmelidir.

Dijital Yatırımlarda Risk Yönetimi Nasıl Yapılır?

Kripto para, teknoloji veya forex yatırımları yaparken her zaman kazanma ihtimali bulunmayıp olumsuz sonuçlarda yaşanabilir. Çünkü beklenmedik bir fiyat artışı, hatalı bir işlem veya akla gelmeyecek sıkıntılı durumlar görülebilir.

Elbette ki dijital mecralarda yapılan yatırımlar da birer ticarettir ve her ticarette olduğu gibi bunda da bir risk yer almalıdır. Yani dijital yatırım yaparken de mutlaka bir risk alarak bu işe girersiniz. Örneğin, kripto para projelerine yatırım yaparken, sosyal medyadaki tek bir haber ardında batış ile karşılaşma durumunuz her zaman vardır.

Forex gibi vadeli işlem piyasalarında yatırımcı özellikle kaldıraç kullanırken kendini çok şanslı hissedebilir. Oysa bu avantaj çok büyük bir riski de beraberinde getirir. Bu tip piyasalarda risk yönetimi uygulamalarını düzenli bir şekilde uygularsanız, ticaret bakiyenizi koruyarak sermayenizi her zaman değerli yatırımlara yöneltebilirsiniz. 

Dijital yatırımlarda risk yönetimi alım-satım sırasında riski doğru yönetmeyi ifade eder. Bu sayede olumsuzluklar ve kayıplara karşı korunurken, aynı zamanda daha uzun ömürlü bir yatırım şansı elde edilir. Üstelik kendinizi ve yatırımlarınızı koruduğunuz kadar doğru stratejilerde iyi sonuçlara ulaşmak mümkün olur. Tüm bu nedenler dolayısıyla dijital yatırımlarınızda riski minimize etmek için doğru bir risk yönetimini nasıl uygulamanız gerektiğini size ayrıntılı alt başlıklar ile anlatabilirim.

Kaybetmeyi Hesap Edebileceğiniz Kadar Yatırım Yapmalısınız

Yatırımcı genellikle ne kadar kaybedebileceğini hesaba katmadan hızlı bir şekilde yatırıma başlar. Çünkü genellikle yatırımcı kendine çok güvenir ve kolaylıkla kontrolü ele alarak her şeyi toplayabileceğini düşünür. Ancak yatırımcı genellikle bu inanca sahip olarak büyük zararlara uğrar. Bu kurala uyulmadığında sermaye çok kısa bir sürede eriyip bitebilir. 

Dijital yatırımcı kripto para piyasası veya forexte kaybedebileceği kadar miktarı risk ederek yatırım yaparsa, kararları tehlikeden daha uzak olacaktır. Üstelik hata oranı daha düşük olacaktır ve yatırım sırasında ne duygusal stres ne de baskı ortaya çıkmayacaktır. Kripto para gibi piyasalarda değişim anlık olarak yaşanır ve büyük yatırımlar bir anda yok olabilir. Üstelik kayıplar zaten sıkıntı verirken, hele ki ihtiyaç duyduğunuz parayı kaybederseniz çok büyük bir sıkıntı yaşayabilirsiniz.

Kaldıraç Kullanımına Çok Dikkat Etmelisiniz

Forex gibi piyasalarda sunulan kaldıraç aslında kendi sermayenizi değil size borç verilen sermayeyi kullanarak yatırım yapmanızı sağlamaktadır. Bu sayede doğru kullanıldığında kazanacağınızın neredeyse 10 katını kazanma şansı sağlar. Fakat yanlış kullanıldığında da yatırdığınızın çok daha fazlasını kaybetmenize neden olur.

Piyasalarda kaldıraç gibi avantajları kullanmak için öncelikle nasıl kullanıldığını çok iyi öğrenmeniz ve sonuçlarını önceden kestirmeniz gerekir. Özellikle vadeli piyasalarda yatırımcı bu avantajı çok fazla kullanır. Fakat kaldıraca güvenerek yatırımda küçük bir hata yapıldığında, çok büyük kayıplar ile iflasa sürüklenebilirsiniz.

Piyasa Emirlerini Doğru Kullanmalısınız

Dijital yatırım piyasalarında stop-loss olarak adlandırılan zararı durdur ve kar-al gibi önemli emirler vardır. Özellikle forex piyasasında çift yönlü bir şekilde bu emirler kullanılırken günümüzde kripto para piyasasında da bu işlemler yapılmaktadır. Yatırımlarınızda tahminlerinize uygun olmayan bir işlem ilerleyişi görünürse, verdiğiniz bu emirler kayıplarınızı çok düşük bir noktada durdurur. Öte yandan da kazancınızı istediğiniz noktaya ulaşana kadar devam ettirir.

İyi yatırımcılar piyasanın seyrini çok iyi okudukları için bu tip emirleri kullanmazlar. Fakat özellikle dijital yatırımlara yeni başlayan bir yatırımcı sürprizlerden haberdar olmadığı için kolaylıkla dikkatli dağılabilir. Hele ki bu durumlarda stop-loss gibi emirler kullanılmamışsa, kötü bir ticaret büyük bir kayıp ile sonlanabilir. Zararı-durdur gibi emirler işlemlerinin tam zamanında sonlandırılmasını ve elde edeceğiniz karın en yüksek noktada tamamlanmasını sağlar. Üstelik yanlış yatırımcılık psikolojisi ile işlem yapmanızı engeller.

Yatırım Piyasasında Realist Olmalısınız

Dijital yatırım piyasalarında beklentileriniz her zaman realist bir yapıda olmalıdır. Çünkü forex ve kripto para gibi piyasalarda risk yönetimi gerçeklere dayanır. Eğer sermayenizi çok fazla riske atmazsanız, çok yüksek kar da elde edemezsiniz. Ancak yatırımda kısa sürede çok yüksek kazanç değil orta vadede iyi kazanç elde etmek önemlidir.

Dijital piyasalarda yatırımcı gerçekçi hedefler ile sahte umutlara ve açgözlülüğe kapılmadan kontrollü yatırım yapabilir. Risk yönetimi kurallarını öğrenirken de kendinizi bu psikolojiye alıştırarak kontrollü olmanız gerekir. Çünkü risk yönetimi başarılı bir ticaret için fiziki ticarette ve günlük hayatta dahi çok önemlidir. Hele ki yeni yatırımcılar ve sıkışık durumda bulunan yatırımcılar bu uygulamalara dikkat ederse, zararın en önemli noktasından geri dönüş sağlayabilirler.

İyi Bir Yatırım Planlaması Yapmalısınız

Bu noktaya kadar olan bilgiler ile birlikte dijital yatırımcı artık kendisi için doğru bir yatırım planlaması yapabilir. Yani içgüdülere ve duygulara yenilmeden mantıklı bir planla doğru bütçeyi belirleyerek doğru araca yatırım yapmalıdır. Riskleri önceden bilerek yönetmek, doğru yatırım sonuçlarına ulaşmayı sağlar.

Yatırım planlamanız doğru olduğunda iyi bir organizasyon ile istediğiniz kar oranına istediğiniz vadede rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Bu yolculukta istemediğiniz durumlar ile karşılaştığınızda da yatırımlarınızı hemen geri çevirebilirsiniz. Bu sayede yatırımlarınız bir anda eriyip yok olmadan sanki hiç zarar etmemiş gibi yeni bir plan ile yatırımlara devam edebilirsiniz.

Aldığınız Pozisyonlara Bir Boyut Katmalısınız

Piyasalarda bir pozisyon alırken bu pozisyona bir boyut katarsanız, o ticarette alacağınız riski ölçmeyi başarabilirsiniz. Örneğin, tek bir kripto para projesine giriş yaparken tüm sermayeyi risk etmeden yatırım yaparsınız. İyi bir yatırımcı belirli bir yüzde ile bir projeye girerek, projenin gidişatını doğru şekilde izlemeyi tercih eder. Oysa acemi bir yatırımcı tek bir ticari işleme hesabının neredeyse tamamını kanalize eder.

Uzmanlar risk yönetimi uygulayan dijital yatırımcıların tek bir ticaret işlemi için en fazla %1 gibi bir sermaye kısmıyla risk aldıklarını ifade ederler. Çünkü bu sayede sermayenizi kontrol edebilirsiniz. Öğrenilen ve güvenilen yatırımlarda sonraki süreçlerde %5 ya da %10 gibi oranlara ulaşana kadar risk almak mümkün olacaktır. Piyasada bazen beklenmedik dalgalanmalar yaşanabilir ve kontrollü risk aldığınızda, bu durumlarda panik yaşamadan yatırımlarınızı düzenleyebilirsiniz.

Risk-Ödül Oranlarınızı Hesaplayabilmelisiniz

Yatırımcı bir ticarette belirli bir oranda risk aldığında bu ticaretin sonucunda ne kadar kazanç elde edebileceğini de hesaplamalıdır. Örneğin, bir kripto para için 10.000 TL gibi bir yatırım yaptığınızda, bir ayda 50.000 TL kazanma ihtimaliniz bulunduğunu görüyorsanız, bunu planlayarak yatırım yapmaya başlamalısınız. Elbette bunun yanında bu yatırım sonucunda ne kadar zarara uğrayabileceğiniz ihtimalini de göz önüne almanız gerekir.

Yatırımcı risk karşısında ödül oranını hesaplarken, genellikle yatırılan 1 birime karşı kaç birimlik kar ya da zarar ortaya çıkabileceğini hesaplar. Bu nedenle 1:1 yatırım yapılacak bir işlem bulunuyorsa, hiçbir kazanç elde edilmeyeceği için bu işlemin yapılmasına da hiçbir gerek yoktur. Çünkü kazanç sağlama ihtimali bulunmamak ile birlikte işlem sonucunda beklenmedik büyük bir zarar yaşanabilir.

Dijital Yatırımcı Risk Yönetimi Planına Güvenmelidir

Anlattığım tüm noktalar ile birlikte dijital yatırımcı karını belirli bir hedefe oturtarak kaldırabileceği oranda risk alarak yatırım gerçekleştirir. Çünkü bu ayrıntılar yatırımcının kendine ait risk yönetimi planını oluşturur. Birey kendi fikirlerine güvendiği gibi oluşturduğu bir risk yönetimi planına da mutlak şekilde güvenmelidir. Çünkü bu sayede hiçbir zaman büyük kayıplar ile karşılaşmadan yatırım dünyasında riskleri minimize ederek süreklilik sağlayabilir.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,

Anıl UZUN