Sosyal Girişimcilik Ticari Hayırseverliğin Geleceği mi? ( 3 Başarılı Örnek )
Sosyal girişimcilik konusunda ticari hayırseverliğin geleceği diyebilmek için her iki kavramı hizmet ettiği alana yönelik değerlendirmek gerekir.
Konuya geniş bir perspektiften bakıldığında sosyal girişimcilik faaliyetlerinin ticari hayırseverlik üzerine olumlu etkisi olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Çünkü sosyal girişimcilik faaliyetleri çevre sorunlarını, işsizliği, insanların geçimini ve barınmasına yani günümüzde hemen her alanda karşılaşılabilecek sosyal problemlerin çözümünü içeren aktivitelerdir.
Bu yönde hareket etmek, insanların faydasına projeler üretme anlayışını beraberinde getirir.
İş dünyasında amaç kar amacı güden işler yaparak hem çevresel hem de toplumsal faydayı gözetecek projelere imza atabilmektir.
Hedefte toplumsal faydanın yer aldığı bir değişim sürecinde ticari hayırseverliğin geleceğinden söz edebilmek mümkündür.
Sosyal girişimcilik faaliyetleri toplumsal ve çevresel olarak yenilikçi bir sürecin başlangıcı olarak görülebilir. Sürdürülebilen her türlü yeni iş modeli içinde bulunan mecra da gelenekselleşmiş ticari yapıları göz ardı ederek daha çok çevreyi ve sosyal etkiyi hareketlendirmek hedeflenir.
Sosyal girişimciliğin ticari hayırseverliğin bir geleceği olarak görülmesindeki en önemli sebep sürekli büyüyen bir tüketicinin varlığı ile daha çok sosyal problemlere karşı sorumluluk sahibi olan markaların tercih edilmesidir.
Bu yönüyle tüketicinin bakış açısından yola çıkarak çevresel her türlü girişime yatırım yapmaktan çekinmeyen markaların daha çok tercih edildiği de bilinmelidir.
Öte yandan hükümetin de sosyal girişimcileri desteklediği bazı teşvik paketleri bulunur. Bu destek ile birlikte daha hızlı büyüyebilmek mümkün hale gelir.
Sosyal Girişimcilik Tanımı
Sosyal girişimcilik, toplumsal, çevresel veya kültürel sorunlara yenilikçi, sürdürülebilir ve etkili çözümler sunmayı amaçlayan girişimcilik türüdür.
Geleneksel girişimcilikten farkı, kâr odaklı olmaktan çok sosyal fayda üretmeye öncelik vermesidir. Sosyal girişimciler, toplumun karşı karşıya kaldığı sorunları çözmek için iş dünyasının araçlarını kullanarak hem sosyal hem de ekonomik değer yaratmayı hedefler.
Sosyal Girişimciliğin Temel Özellikleri
1 – Toplumsal Fayda Odaklılık: Amaç, kar elde etmekten çok toplumsal bir sorunu çözmektir. Yoksulluk, eğitim eksikliği, çevre kirliliği, sağlık hizmetlerine erişim gibi konular hedef alınabilir.
2 – Yenilikçilik (İnovasyon): Sosyal girişimciler, var olan çözümlerle yetinmez; daha etkili, sürdürülebilir ve yaratıcı yollar geliştirirler.
3 – Sürdürülebilirlik: Bağışlara ya da kısa vadeli desteklere dayalı değil, kendi kendini finanse edebilen bir iş modeli üzerine kuruludur.
4 – Ölçeklenebilirlik: Etkili olan projeler yerelden ulusala ya da uluslararası seviyeye genişletilebilir.
Sosyal Girişimciliği Ve Ayırt Edici Hedeflerini Ne Tanımlar?
Sosyal girişimciliği ve ayırt edici hedefleri ne tanımlar? Sosyal girişimcilik; genel anlamda hem toplumu hem de çevreyi gözeterek atılan adımdır. Amaç uzun yıllar işlevselliğini koruyan yenilikçi bir model geliştirmek ve bunu sosyal çevreye adapte edebilmektir.
Sosyal girişimciliği net olarak ifade etmekte öne çıkan ayırt edici hedefler farklı başlıklar altında toplanabilir. Bu konuya sürdürülebilirlik açısından yaklaşıldığında finansal dengenin ne kadar önemli olduğu da fark edilebilir.
Sosyal girişimciliğin ayırt edici hedefleri arasında topluma yönelik her türlü fayda sağlayıcı sorunu çözme fikri ilk sırada yer alır. Bir başka hedef, yenilikçi olabilecek her türlü teknolojiyi etkili şekilde kullanarak sosyal bir oluşum sergilemektir.
Her zaman için sorumluluk bilinci ile hareket edilen uygulamalara önem veren girişimci, etik değerlere sahip çıkmayı da önemli görür. Toplumun faydasına olacak her türlü sorun çözüme ulaştırılırken toplulukla işbirliği yapma fikri öne çıkar.
Çevresinde olup bitenlere karşı duyarsız kalmayan, yenilikçi ve her zaman ileriye dönük iş modellerini benimseyen sosyal girişimci ölçülebilen, yerinde ve toplumun faydasına olan her türlü etik uygulamaları sosyal girişimciliğin ayırt edici bir özelliği olarak görülebilir.
İşletmeler Karlılığı Sosyal Ve Çevresel Etkiyle Nasıl Uyumlu Hale Getirebilir?
İşletmeler karlılığı sosyal ve çevresel etki ile birlikte daha uyumlu hale getirebilir. Burada önemli olan doğru stratejileri benimseyerek sürece ılımlı yaklaşabilmektir.
İşletmelerin kar seviyesini artıracak, ekonomik olarak sürdürülebilir hale getirecek, sosyal ve çevresel etki sürdürülebilir iş modelleri ile daha kullanışlı hale getirilebilir. Özellikle işletmenin hem karlı olmasını hem de sürdürülebilir olmasını gözeterek iş modellerine yönelmek gerekir.
Ekonomik, sosyal veya çevresel açıdan her fayda sağlayacak her türlü strateji değerlidir. işletmenin gelişmesi amacıyla atılan her yeni adımda sosyal ve çevresel sorumluluklara dikkat ederek politik bir yaklaşım benimsenebilir.
Her zaman için işletmenin maliyetleri azaltıcı ve aynı zamanda çevre sorumluluğunu öne çıkaran sürdürülebilir ilkelere değer vermesi önemlidir. Bu yönde hareket eden her türlü işbirlikçi dikkate alınır.
Günümüz teknolojileri ile fikirlere açık işletme sahibi uzun vadede karını arttırarak katlayabilir. Amaç süreçte doğa ile dost, çevreye olumlu etki yayan ve tasarruflu teçhizatlar kullanarak hem maliyeti azaltmak hem de çevre sağlığını korumaktır.
Süreçte şeffaflık hedefe ulaşabilmekte en önemli konudur. İşbirliğine önem vermek, ortakları göz ardı etmeden hem çevresel hem de sosyal kuruluşlarla bağlantıları kuvvetlendirmek gerekir.
Elbette ki bu süreçte bireyin hem kendisine hem işletmede çalışan diğer üyeleri düzenli olarak eğitimlerden geçirmesi müşteri memnuniyeti odaklı bir yaklaşımla sürdürülebilir istihdam alanı oluşturmaya gayret etmesi değerli görülür.
Başarılı Sosyal Girişimcilik Girişimlerine Örnekler Nelerdir?
Başarılı sosyal girişimcinin en önemli püf noktası hem sosyal hem de çevresel açıdan oluşabilecek sorunları çözmeye odaklanmış olmasıdır.
Genel hedefte finansal olarak şirketi uzun yıllar sürdürülebilir hale getirecek büyüme fikri hedeflense de bu dayanağın temeli sosyal ve çevresel sorunları çözme fikrine dayanır.
Başarılı bir sosyal girişimcinin girişimlerine örnek hem Türkiye’de hem dünyada farklı ve dikkat çeken projelere adım atmış kişiler üzerinden verilebilir.
Hayırseverlik ve çevre bilincini var olan işletmesinin temel fikir olarak görüp zamanla tüm dünyanın tanıdığı popüler bir işletme haline gelen girişimciler oldukça fazladır. Bunların bir örneği; popüler bir markanın ayakkabı üreticisinin yola çıkış sürecinde benimsediği fikirdir.
Fabrikayı ilk kez kurduğunda her satılan ayakkabı için ihtiyacı olan bir çocuğa ayakkabı bağışlama fikrini öne çıkaran o popüler marka yıllar sonra başarısını katlarken küresel anlamda dikkat çeken bir işletme haline gelmiştir.
Çevreyi ve insanlığı temel alarak sürdürülebilir fikirlere yönelen, sorumluluk sahibi işletmeler arasında çevreyi ve adaleti göz ardı etmeden farkındalık yaratmak isteyen Ben ve Jerry’s firması da dikkat çekiyor.
Her zaman için sertifikalı malzemelerle sosyal sorumluluk projelerine katkı sunan bu özel marka, bu yaklaşımıyla oldukça geniş bir müşteri kitlesine ulaşabilmiştir.
Sosyal Girişimciliğe Örnekler
Ashoka Vakfı (Dünya Genelinde):
Dünyanın en büyük sosyal girişimci ağıdır. Eğitim, sağlık ve çevre gibi alanlarda yenilikçi çözümler geliştiren kişileri destekler.Toyi (Türkiye):
Çocukların oyun yoluyla yaratıcılıklarını geliştirmelerine yardımcı olan bir sosyal girişimdir. Atık malzemelerle oyuncak yapmalarına olanak tanır.NeedMap (Türkiye):
Deprem gibi afet dönemlerinde ihtiyaç sahibi kişileri yardım edebilecek kişilerle harita üzerinde eşleştiren bir platformdur.
Tüketiciler Ve Yatırımcılar Sosyal Bilinçli İşletmelere Nasıl Tepki Veriyor?
Tüketiciler ve yatırımcılar sosyal bilinçli işletmelere genellikle olumlu tepkiler verir. Çünkü uzun vadede oluşturulan bu bilincin zamanla var olan işletmeyi en üst seviyeye taşıyacağını da bilir. Bu tür davranışlar hem tüketici hem de yatırımcı üzerinde belirgin bir etki oluşturur.
Tüketiciler sosyal bilinçli işletmelere daha duyarlı yaklaşmaya çalışır. Daha çok çevreye değer veren markalara yönelir. Sertifikalı olup olmadığına dikkat eder.
Çevre dostu malzemeler kullanıp kullanmadığına, genel olarak toplumun faydasına projelere katkı sağlayıp sağlamadığına dikkat edebilir.
Tüketici için önemli olan bir başka kavram güven, şeffaflık ve bağlılıktır. Markaya duyulan güven kadar satın alma eğilimi oluşur. Bu da ticaret hayatında o markanın daha geniş pazarlara açılması için önemli bir kriter olarak görülür.
Yatırımcıların sosyal bilinçli işletmelere olan tepkisi daha çok sürdürülebilir hedeflere yöneliktir. Uzun vadede kazanç sağlayabileceği itibarını kuvvetlendiren bir işletmenin sosyal bilince sahip olduğunun farkındadır.
Yatırımcının bu yönüyle hem çevresel hem de sosyal riskleri minimize etmiş bir şirketle anlaşması oldukça cazip bir fikirdir.
Hem finansal açıdan hem de müşteri üzerinde bıraktığı izlenim açısından kıymetli olan sosyal bilinçli işletmeler oluşabilecek maddi risklerin önüne geçer. Bu sayede risk yönetimini daha kolay sağlayabilen yatırımcı bu süreci olumlu açıdan değerlendirebilir.
Sosyal Girişimcilikte Ölçütlerin Ve Sürdürülebilirlik Hedeflerinin Etkisi Hangi Rol Oynamaktadır?
Sosyal girişimcilikte ölçütlerin ve sürdürülebilirlik hedeflerinin en büyük faydası işletmenin uzun vadede başarısındaki konumudur.
Sosyal girişimcilik faaliyetlerinde ölçütlerin hedefler üzerindeki etkisi sosyal ve çevresel etki üzerinden gözlemlenebilir. Toplumsal her türlü faaliyeti ölçebilmek ve bu kriterlere uygun bir ölçek oluşturmak daha kolaydır.
Öte yandan popüler ölçütler arasında yer alan performans göstergeleri de sosyal girişimcinin nicel olarak başarısını ortaya koyar. Belirlenen hedeflerde ucu açık ve öngörülemeyen maddelerin yer alması şirketin kısa vadeli karlara odaklanmasına sebep olur.
Fakat sağlıklı ölçütler üzerinden hedefleri belirlemek uzun vadede daha çok kar elde edebilmeyi sağlar. Bu süreçte ölçütlerin sosyal girişimciye sunduğu faydalardan bir diğeri güven ortamı sağlamasıdır.
Girişim faaliyetinin şeffaf olması, aylık ve yıllık raporların hem yatırımcı ile hem de toplumla paylaşılabilecek düzeyde olması ileride oluşabilecek tüm başarısızlıklara karşı yeni bir yol oluşturmayı sağlayacak sağlam temeller verir.
Sürdürülebilir girişimcilik faaliyetlerinin hedefteki en önemli yolu uzun vadede büyüme stratejilerine katkı sağlamasıdır. Kısa vadede başarının yerine uzun vadede büyümeyi hedefleyen girişimci daha kalıcı bir etki oluşturabilir.
Elbette ki içinde bulunulan sosyal şartlarda gelişimi bir denge pozisyonuna taşır. Geleceğe dönük yenilikçi fikirleri benimsemek ve değişen her türlü ortama uyum sağlamak isteyenler, sürdürülebilirlik fikrinin hedeflenen planda yer almasına dikkat edebilir.
Belirli bir alanda kendini ispat etmiş sürdürülebilirlik fikrini benimseyen her türlü işletme hedef kitleye de güven sağlar. Markanın değeri artar. Piyasada oluşan rekabet ortamında daha çok öne çıkabilmeyi mümkün kılar.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN