Bankacılık İşlemlerinin Geliştirilmesinde Blockchain Nasıl Bir Rol Oynuyor?

İnsan yaşamına giren Blockchain, her geçen gün arama motorlarında daha sık aranıyor. Yakın bir gelecekte blockchain teknolojilerine yönelik bir akım önce çıkacak. Önceki zamanlarda kripto paralara olan güvensizlik yavaş yavaş değişiyor. Pandemi gerçeği iş yapma şeklinde global dünyayı değiştirdi. Dijital ödeme hayatımıza girdi ve ödeme konusunda kolaylıklar ile tanıdı. 

Gerek tüzel işletmeler gerekse özel işletmeler kripto para konusuna şüphe ile baktıklarından dolayı ödeme şeklinde kripto parayı tercih etmiyor kripto para konusunda çekimser kalıyor. Fakat küresel çapta kripto paranın anlaşılması, gelecekte daha fazla işletmenin kripto para benimsemesine yöneltecek.

İşlem ücretlerinden tasarruf etme gibi faydalar öne çıktıkça kriptoya olan ilginin arttığını görebiliriz. Pandemi süreci kişileri eve bağlamasından dolayı, birçok kişi kripto para ile ilgilenmeye ve anlamaya başladı. Pandemi süreci, kriptonun geçerli bir ödeme aracı olarak seçildiğinde hız kazandırması ön ayak olduğunu söyleyebiliriz. 

Blockchain Güvenli ve Şeffaf İşlemleri Nasıl Sağlar?

Kurumsal alanda büyük bir potansiyele sahip olan blockchain, gelişen tüm teknolojik gelişmeler açısından riskleri de kendi ile beraberinde getiriyor. Blockchain teknolojisi merkezi olmayan ağda verileri paylaşılır ve saklanır. Saklanan ve paylaşılan bir sistem olmasından dolayı verilere erişmek ve onları değiştirmek pekte mümkün görünmüyor.

Bunun yanı sıra yapılan her işlem kayıt altına alınır ve geri döndürülmesi mümkün değildir. Fakat kimin ne yaptığı rahatlıkla görülür. Güvenliği sağlama konusunda sosyal ve teknik faktörler şöyledir:

Teknik açıdan olaya bakıldığında,

• Blockchain üzerinde yer alan bilgiler kriptografik yöntemler ile şifrelenir ve ardından imzalanır. Böylece verilerin bütünlüğü ve kimlik doğrulaması da sağlanmış olur.
• Blockchain üzerinde gerçekleşen işlemler konsensüs algoritması ile doğrulanarak onaylanır. Ağdaki katılımcılar ile algoritma arasında işbirliği sağlanır.
• Blockchain teknoloji üzerinde yer alan veriler merkezi olmayan, dağıtık bir yapıda saklanır. Böylelikle verilerin bozulması ya da kaybolması söz konusu olmaz. 

Sosyal Faktörler açısından bakıldığında,

• Blockchain üzerinde yer alan katılımcılar, işlemleri doğrulama ve ağın güvenliğini sağlama konusunda teşvik edilir. 
• Blockchain üzerinde yer alan katılımcılar, ağın gelişimi ve yönetimi açısından bir topluluk oluşturur. Ağın yazılımı ve ilgili kuralların güncellenmesi için birlikte çalışılır. 

Blockchain Bankacılık Dolandırıcılığını Azaltabilir Mi?

İnsan hayatına giren dijitalleşme, iş hayatında kökten değişikliği önce çıkardı. Bu noktada birçok teknoloji her geçen sürede hayatımıza girmeye devam ediyor. Adını sık duymaya alışacağımız bir terimde ortaya çıkmış oldu. En sık duyulacaklar arasında olan blockchain, hayatımıza birçok avantajlar sağlıyor.

Her geçen gün ivme kazanan dijitalleşme, beraberinde blockchain bankacılık dolandırıcılığını da öne çıkarıyor. Bu konuda dijital dolandırıcılıkları önleme konusunda bazı bilgilerin öğrenilmesi faydalıdır. Blockchain teknolojisi öncelikle tanıyıp avantajlarına göz atabiliriz. Bir iş ağında yer alan verilerin, işlem kayıtları ve varlıkları bir blok halinde kaydedildiği veri tabanıdır. Diğer bir tabir ile paylaşılan ama üzerinde değişiklik yapılamayan dijital defterdir. 

Veri tabanından farklı olan blok zinciri, verileri bloklar halinde depolar. Bloklardan birinin dolması halinde otomatik olarak başka bir bloğa bağlantı kurulur. Bu sayede zincir sitemi oluşturulmuş olur. Blok zincirinde yer alan veriler sadece yetkili ağ üyeleri tarafından görülür.

Bunun yanı sıra kaydedilen veriler değiştirilemez. Şefaat olan veriler değiştirilemez. Bu özellik şirket ve işletmeler açısından oldukça faydalıdır. Dolandırıcılık tespiti ve ortaya çıkabilecek dolandırıcılığı önlemede blockchain teknolojisi önemli konumda yer alıyor.

Bankalar Kripto Para Birimlerini Blockchain İle Entegre Ediyor Mu?

NFT, DAO, DeFİ ve MetaFi‘ler ile bunların akıllı kontratları ile optimize edilen bir ortamda kripto para birimleri hayatımızda birçok değişikliğe yol açtı. Ortaya çıkan bu değişikliklerin öncüsü olmak için geç kalmış değiliz. Önümüzdeki dönemlerde kripto para pazarı daha artan bir hızda devam edeceğe benziyor.

Geliştiriciler tarafından gittikçe kullanıcı dostu arayüzlerin ortaya çıkmasının payı büyük. Yavaş yavaş ana akım haline gelecek olan kripto para, blockchain ile entegre halinde gelişimini devam ettirebilir. Merkezi finans kuruluşları blockchain teknolojisini kavradıkça üzerinde baskılama yapıyor.

Her ne kadar baskılama yapılsa da küresel anlamda daha çok benimseniyor. Kriptonun doğasında, merkez bankaları ve merkezi akım kurumlarının çıkarları ile taban tabana zıtlık bulunuyor. Hortumlama, yolsuzluk gibi olayların, sisteme entegre edilmiş komisyoncuların çıkarları ile uyuşmuyor.

Özünde merkeziyetçilik yatar. Doğal olarak şeffaflık, güvenlik ve değişmezlik ilkeleri bulunuyor. Ana akım kurumları tarafından yapılan hatalarda ortaya çıkan krizler, finansal gücü geri verme ve fırsat eşitliğini amaçlama gibi düşünceleri insanlara yansıtmaya çalışıyor.

Bundan dolayı bundan sonraki süreçlerde itibari paraya ve merkezi bankacılığa olan bağımlılık azalacak belli bir zaman sonra sona erecektir. Bitcoin’in ne olduğu ve gelecekte nelere dönüşeceğini zaman gösterecek. Günümüzde birçok kurum kripto paradan korksa da, merkezi kurumların kriptoya kendilerine benzetmeye çalışıyor.

Fakat şu da ifade edilebilir. Her merkezi yapı bu şekilde düşünmeyebilir. Bitcoin’i yasal para birimi olarak kabul eden El Salvador son zamanlarda en çok konuşulan ülke oldu. Bazı ülkeler ise bu ülkenin ayak izlerini takip ediyor. Bu durum kripto paranın gün geçtikçe daha çok ülkede yasallaşması anlamına geliyor. 

Bankalar Blockchain’i Benimseyen Hangi Zorluklarla Karşılaşıyor?

Birçok kişi blockchain hakkında, iş yapma biçimleri, şirket ve ekonomileri yeniden tanımlayacağı konusunda iddialar duymuştur. Güvenlik kaygılarının yanı sıra teknolojik inovasyonlar, blockchain’de bir devrim yaşanacak ise bazı zorlukların ortadan kalkması gerekir. Bankaları blockchain’i benimserken teknolojik, kurumsal ve toplumsal açıdan engellerin kalkması gerekir. Bu teknolojinin gelişmesi açısından doğru bir hamle olacaktır. 

Hükümetler ve iş dünyası açısından gerçek bir dönüşüm yaşanabilmesi için daha çok yıllara ihtiyaç duyuluyor. Bunun temelinde yatan neden ise, blockchain geleneksel olan iş modellerini tehdit etmesi ve yerleşik şirketlerde taht kayıplarına neden olmadan yıkıcı bir role sahip olmamasıdır.

Daha ziyade yapısal teknolojilerdir. Gerek ekonomi gerekse sosyal sistemlerde yeni yapılar oluşturmasına zemin hazırlar. Sonucu olumlu olacaksa da, ekonomi ve sosyal altyapının içine işlemesi için daha çok yıllara uzanan bir süreçtir. Adaptasyon konusunda bir anda gerçekleşmeden adım adım gerçekleşecektir. Adaptasyon hızının artması kurumsal ve teknolojik değişimlere bağlıdır. 

Blockchain Sınır Ötesi Bankacılığın Geleceği Mi?

Sınır ötesinde gerçekleşen ödemeler zorlukları da beraberinde getiriyor. Karmaşık sözleşmelerden uzun belge takiplerine kadar bir çok noktada sıkıntılar yaşanıyor. Büyük finans kuruluşları da bu konuda muzdarip. Bu noktada süreci kolaylaştırıcı role sahip blockchain teknolojisi devreye giriyor. Süreci kolaylaştırıcı araç olarak kullanılıyor. 

Blockchain girişimi ile teknoloji eşler arasında ağ kullanılarak ödemeler hızlı bir şekilde onaylanabiliyor. Hırsızlığı önlemek adına değişmeyen güvenli bir veri tabanı sağlayabiliyor. Fakat bu durum bir sorunu da öne çıkarıyor.

Blockchain, sınır ötesi ödemeler için gerçekçi bir dönüştürücü mü? Yoksa düzgün bir şekilde uygulamasında karmaşık bir düzen mi bulunuyor? Ya da blockchain teknolojisi sınır ötesi ödemeler için karmaşık olan görevi yerine getirme açısından henüz hazır durumda değil mi?

Geleneksel bankacılık kanalları ile uluslararası bir ödeme gerçekleştirmek oldukça karmaşıktır. Birden fazla araç ile birden fazla adım gerekir. Fiyatlar da her zaman şeffaf olmayabiliyor. Fakat bu noktada blockchain bu süreci kolaylaştırıcı rol sahip. Her işlem dağıtık bir defterde saklanır ve eşler arasıdır.

Tüm işlemler ağ tarafından doğrulanır. Güven oluşturma noktasında aracıya gerek duyulmaz. Bu sayede fahiş ücretler ve ödemelerde gecikme yaşanmaz. Transfer yapılır yapılmaz alıcı paraya erişim sağlar. Bunun yanı sıra blockchain teknoloji ile sınır ötesi ödemelere ve komisyonlar izin verilir. 

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,

Anıl UZUN