Biyometrik Ödeme Sistemleri Güvenli İşlemleri Nasıl Sağlar?

Teknolojideki hızlı gelişim, biyometrik güvenlik sistemlerinde fiziksel erişim açısından daha fazla kullanılmasına imkân tanıyor. Fakat bankalar gibi yüksek güvenlik gerektiren yerlerde değil, aynı zamanda ofis ortamlarındaki düşük güvenlik seviyelerinde bile ihtiyaç duyulmaktadır.

Oldukça büyük öneme sahip olan biyometrik ödeme sistemleri, sayesinde, insanların, yerlerin ve eşyaların korunması iyileştirilmiş ve yeni yeni fırsatları öne çıkarmıştır. Bunun yanı sıra insanların kendilerini tanımalarına da fayda sağlayarak kullanıcı dostu seçenekler sunmuştur.

Biyometrik güvenlik sistemi, kişileri davranışsal ya da biyolojik özelliklerini dikkate alarak tanıma amacı ile geliştirmiş yazılımdır. Fiziksel erişim kontrollerinde en çok kullanılan biyometrik teknolojidir. Düşük maliyetli parmak izi tanıma sistemidir. Optik sensörlere nazaran 2D parmak izi sensörleri arasında multispektral daha iyi bir seçim olarak kabul edilebilir. Pahalı olmasına rağmen yüksek doğruluk oranı ve güvenilir performans sergiliyor.

Farklı tanımlayıcılar arasında, avuç içi, parmak damarları, yüz okuma sistemleri de yer alır. Yüksek güvenlik ortamları için iris tercih edilir. En iyi doğruluk sağlayan iris tanımanın ardından avuç içi damar tanıma gelir. Bir veya birden fazla algılama teknolojisini kullanarak kimlikleri doğrulayan bazı biyometrik güvenlik sistemleri de mevcuttur.

Farklı Biyometrik Ödeme Kimlik Doğrulama Yöntemleri Nelerdir?

Biyometrik ödeme kimlik doğrulama yöntemlerinden 3 tip kimlik doğrulama yöntemi mevcut olup, eşsiz fiziksel tanımlama ve doğrulama aracı olarak kullanılan biyometriklerdir. Biyometrik terimi Yunanca bir terim olup yaşam ve ölçüm sözcüklerinden türetilmiş bir kavramdır. Biyometrik ödeme kimlik doğrulama, davranışsal ve fizyolojik olarak iki kısma ayrılır.

Fizyolojik Metodlar: Bireylerin yüz detayları ile birlikte parmak izi, el geometrisi, avuç izi, iris desenleri, kan örneği, ses tanıma ve retina gibi kişinin fiziksel özelliklerini analiz eden metoddur.
Davranışsal Metodlar: Kalem tutuş tarzı, el yazısı tanıma, yazı stili, yazma hızı, klavye hareketlerini algılama gibi kişinin neyi nasıl yaptığını analiz eden metoddur.

Biyometrik Kimlik Doğrulama İşlem Güvenliğini Nasıl Arttırır?

Taklit edilemeyen bir sistem olması, kişisel dokuların benzersiz olması nedeni ile yüksek güvenlik sağlar. Pin kaybetme, şifre, kart, çaldırma veya unutma gibi riskleri ortadan tamamen kaldırır. İris tanıma sisteminde temas olmadığı için, diğer tüm sistemlere nazaran daha hijyenik bir ortam sunar.

Bunun yanı sıra evrensel olması, ulusal ve uluslararası birçok güvenlik sisteminde kabul görmesi, diğer biyometrik kimlik doğrulama işlem güvenliğinde öne çıkarıyor. Biyometrik güvenlik sistemi sadece bankalar da rağbete görmüyor. Birçok sektörde tercih edilen güvenlik sistemleri arasında yer alıyor.

Biyometrik sistemin kullanıldığı alanları şu şekilde sıralayabilir:

Erişim yetkilendirme süreci için bina-tesis-ofis gibi alanlarda
Yüksek hijyen gerektiren alanlarda, tıbbi çalışma alanları ile hastanelerde
Ağ güvenliği, bilgisayar ve kurumsal veri barındıran odalarda
Personel takip, kontrol ve devamlılığının kontrol edilmesi amacı ile
Kiralık kasa erişimlerine erişimin sağlanmasında
Sınır kapılarında ve geçiş noktalarında kontrolün sağlanmasında
İnternet bankacılığında ve ödeme işlemlerinde

Biyometrik cihazlarda çalışma sistemi şu şekilde işler. Biyometrik cihaz ile bir adet örnek kayıt gerçekleştirilir. Kişi cihazdan her geçtiğinde örnek kayıt baz alınarak kıyaslama yapılır. Geçişi gerçekleştiren kişinin kimlik tespiti bu şekilde yapılır.

Yetki verilmiş ise sistemden geçmesine izin verilir. Artık günümüzde biyometrik sistemler sadece güvenlik amacı ile değil, aynı zamanlarda spor salonlarında, cep telefonlarında, hastanelerde, bankacılık işlemlerinde kullanılmaktadır. Bireye ait seçilmiş özellikler, cihazın hafızasına yerleştirilerek saklanır.

Kartlara veya hafızaya depolanan referans verileri analiz edilebilir, sunulmuş olan şablonlar ile karşılaştırılabilir. Sunulmuş olan şablon ile saklanan şablon birebir karşılaştırma yapılarak eşleştirme yapılır. Uygun olan eşleştirme ile erişim sağlanmış olur.

Biyometrik Ödeme Sistemleriyle İlgili Gizlilik Kaygıları Var Mı?

Birçok alanda güvenlik sistemi olarak kullanılan biyometrik ödemi sistemi ile ilgili gizlilik kaygıları dikkat çeken konu olarak öne çıkıyor. Biyometrik ödeme sisteminin sağlamış olduğu avantajlar şu şekilde sıralanabilir;

Kişiye özel ve taklit edilmesi zor olan verileri içermesinden dolayı gizlilik kaygısı teşkil etmez.
Bireyin fiziksel özelliklerini öne çıkardığı için, o kişinin bu erişim yeteneğini unutması durumunda veya yanlış yerleştirme ya da başka bir şekilde kontrolü kaybetme oldukça güçtür.
En güvenilir yöntemler arasında yer alır. Kimlik bilgileri cihazına ilave olarak ya da PIN kodu ile de kullanıma imkân sağlar. Devlet birimlerinde daha fazla kullanılır.
Bazı biyometrik okuyucular büyük ölçekli üretimlerde mevcut kazanımlar, geleneksel kart okuyucuların maliyetine yaklaştırılmıştır.

Bünyesinde barındırdığı avantajların yanı sıra dezavantajları da mevcuttur. Bunların bazılarını sayabiliriz:

Diğer okuyucular kadar hızla olmasa da teknolojileri hala geliştirilmektedir.
Veriye hızlı erişim adına, verileri şifreleme, işlemi sağlama, saklama, sistem içeriğinin yeterliliği sağlayamaması gibi nedenler manipülasyona neden olabilir.
Veri kalitesinin düşük olması durumunda sistem okuyucularının kimlik doğrulamasını doğru bir şekilde yapmaması.
Kullanıcı tarafından güvenlik ya da sağlık riski olarak algılanması
Biyometrik kimlik doğrulama gerçekleştiren sistemlerin bazılarının verimli bir şekilde çalışması için kullanıcının becerilerine bağlı olabilir.

Biyometrik Ödeme Çözümlerinde Kullanıcı Deneyimi Nasıl?

Gelişen teknolojinin hayatı dijitalleştirmesi, dijitalleşmenin tüm sektörlerde etkili hale gelmesi sonucu ödeme sistemleri de bu süreçten payını almıştır. Ödeme sistemlerinde büyük dönüşümler gerçekleşiyor. Ödeme yapmanın kolay, hızlı ve güvenli birçok yolu mevcuttur.

Bu amaçla nakit ödeme veya nakit para kullanımı giderek azalıyor. Nakitsiz bir yaşama doğru süreç ilerliyor. Nakit paranın kullanımı her geçen biraz daha azalırken, nakit ödeme yerine nakitsiz bir yaşam tarzı ortaya çıkıyor. Biyometrik ödeme sistemi çözümlerinde kullanıcılara oldukça rahat deneyimler kazandırıyor. Ödeme sistemlerinde yaşanan değişimler ve yakın gelecekteki farklı ödeme trendleri yaşam tarzımı oldukça farklılaştıracaktır.

Biyometrik Ödeme Sistemleri Geleneksel Ödeme Yöntemleriyle Nasıl Karşılaştırılır?

Kartlı ödeme sistemlerinin günden güne yaygınlaştırılması sonucu nakit paraya olan ihtiyaç azaldı. Ortaya çıkan yeni nesil ödeme araçlarında banka ve kredi kartına olan ihtiyacı da önemli oranda azalmıştır. Ödeme gerçekleştirmede para ve kart gibi ekstra araçlara gerek duyulmadan yeni nesil ödeme araçları ile ödemeler gerçekleşebiliyor.

Günümüzde en çok rağbet gören ödeme sistemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Kripto Para ile Ödeme: Yatırım aracı olarak kullanılan kripto paralar, kazandıkları değerler sonucu yaygın ödeme araçları arasında yer alır.
NFT ile Ödeme: Sanat eserleri ile dijital varlıkları sanal ortamlarda NFT teknolojileri ile ödeme işleminde kullanılır.
Parmak İzi ile Ödeme: En popüler ödeme sistemi olan parmak izi en güvenilir sistemler arasında yer alıyor.
Avuç İçi ile Ödeme: Büyük ölçekli ortamlarda daha ziyade kullanılır. Zira yüksek maliyet içeren bir sistemdir.
Yüz Tanıma Sistemi ile Ödeme: Parmak izine göre daha maliyetli olmasına rağmen, avuç içine göre daha kullanışlıdır.
NFC ile Ödeme: Hızlı bir mobil ödeme sistemidir. Cep telefonlarına entegre edilen bu teknoloji ile herhangi bir karta ya da nakit paraya ihtiyaç duyulmadan ödeme gerçekleşir.
QR Kod ile Ödeme: Kart ve para gerektirmeyen ödeme yönteminde kameralı akıllı telefona sahip olmak yeterlidir.
Dijital Cüzdan ile Ödeme: Geleceğin ödeme sistemleri arasında yer alan dijital cüzdan ile ödemenin yaygınlaşması muhtemel görünüyor.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,

Anıl UZUN