Küresel Finans Piyasalarında Teknolojik Yenilikler
Teknolojinin ortaya koyduğu gelişimler dünyada bütün çalışma sistemlerini değiştirirken, finans sektöründe de bugün dijital dönüşüm mecburi bir şekilde yaşanacak. Oysa ki yakın geçmişte insanlar bankacılık işlemlerini yapmak için mutlak bir şekilde kurumları ziyaret ederken, bugün artık sadece cep telefonunda birkaç saniyelik finansal işlemler yapılabiliyor.
Teknolojinin sağladığı bu iyileştirme her geçen gün daha yenileri ortaya çıkararak, daha iyileri elde etmeyi sağlamaya da devam ediyor. Elbette bireysel olarak kendi hayatımda da sürekli bir şekilde bu konuda yatırımlarım ve girişimlerim bulunurken, genel olarak global finans piyasasında son yıllardaki en çok kullanılan teknolojik yenilikleri incelemek istedim.
Son yıllarda küresel finans piyasasında teknolojinin kattığı tüm çalışmalar ile birlikte yeni bir kavram olarak Finans Teknolojileri (Financial Technology) yani FinTech(FinTek) ortaya çıktı. Fintek, finansal hizmetler için kullanılan teknolojileri kısaca ifade ederken, daha iyi ve daha otomatik bir sistemin ortaya çıkmasını sağlayan bir endüstri ortaya çıkardı.
Aslında bu endüstri bundan yaklaşık 70 yıl öncesinde kredi kartlarının ortaya çıkışı, ATM’ler ve sonrasında elektronik bankacılık ile kendini güçlü bir hale getirmişti. Bugün ise akıllı telefonlardan internet üzerinde gerçekleştirilen finans işlemlerine dünyada özellikle Amerika’da Silikon Vadisi, İngiltere’de Londra, Çin ve Hindistan Fintek ekosistemleri ile büyük bir pazar sağlıyor.
Finans Teknolojilerinin Küresel Finans Üzerindeki Etkileri
Küresel finansta dijital bir dönüşümün yaşanması özellikle kişilerin ve kurumların finansal alışkanlıklarını ve yaklaşımlarını da değiştirdi. Bilhassa bireysel olarak bizler akıllı telefon ve internet erişimi sayesinde teknolojik imkanlar ile finansal işlemlerimizi daha kolay yapabiliyoruz. Her geçen gün kişiler ve kurumlar bu dönüşüm entegrasyonunu daha hızlı bir şekilde tamamlarken, bankalar ve finans kurumları da bu dönüşüm içerisine isteyerek ya da mecburi bir şekilde giriyor. Çünkü küresel finans için sunulan bu teknolojiler daha verimli ve güvenilir işlemlerin yapılmasını sağlıyor.
Genel anlamda finans üzerinde dijital dönüşüm ile birlikte standardizasyon daha yükselirken, performans artışı ve otomatik işlemlerin daha hızlı yapılabilmesi imkanı elde edildi. Geçmiş tüm verilerin ve güncel verilerin sisteme daha kolay bir şekilde entegre olması ve daha iyi tahminler yapılabilmesi için özellikle yatırımda avantaj elde edilmesi sağlandı. Fintek hem müşteri hem de çalışan için daha iyi bir deneyim ve daha büyük bir memnuniyet sağlarken, müşteri daha verimli bir hizmet alabilme imkanı elde etmeye başladı.
Dünyada Yeni Finans Teknolojileri
Finansal teknolojiler dünyada bankacılık, finans, yatırım ve ticaret alanlarında çok daha pratik sistemlerin ortaya koymasını sağladı. Bu sistemler daha kolay para transferi, ödeme, kredilendirme, yatırım, pazarlama, finansal planlama ve sigortacılık gibi işlemlerin yapılmasını sağlamaya devam ediyor. Sistemler içerisindeki temel bileşimler arasında da ortaya koyulan girişimler, bu girişimleri kullanmak ya da desteklemek isteyen finansal kuruluşlar, teknoloji geliştirenler, müşteriler ve otorite oluşturan hükümetler yer alıyor. Bu sayede herhangi bir ülkede ortaya koyulan finansal teknoloji tüm dünyayı etkileyebilecek bir yapı sağlayabiliyor.
Dünyada bugün en önemli hale gelen yeni finansal teknolojiler arasında özellikle 5 ana kalem üzerinde durulması mümkündür. Bu kalemler arasında en temel teknolojiler olarak;
- Yapay zeka
- Makine öğrenmesi
- API – uygulama programlama arayüzleri
- Blockchain (blokzinciri) teknolojisi
- Kuantum bilişimi bulunuyor.
Bu teknolojilerin ortaya koyduğu yeni finansal teknolojilere bakıldığında da örneğin yapay zeka sayesinde bugün müşteri ilişkilerinin daha hızlı bir hale gelmesi ve bankacılığın mobil sisteme dönmesi kolaylıkla görülebilir. Bunu destekleyen mantıkta da özellikle uygulama programlama arayüzleri sayesinde bankacılık, finans veya yatırım sektöründe mobil uygulamalar geliştiriliyor.
Geliştirilen bu mobil uygulamalar blockchain teknolojisinden yararlanarak kripto para dünyasında veya bu ağ üzerinde finans çalışmaları yapacak teknolojiler de ortaya koyuyor. Günümüzde dünyadaki finans teknolojileri içerisinde elbette ki en önemli noktalardan birisi bugün her akıllı telefonda kullanabildiğimiz mobil bankacılık ve yatırım teknolojileridir.
Öyle ki dünyada bazı ülkelerde mobil bankacılık uygulamaları içerisinde artık kripto para işlemleri dahi yapılabilmekte ve bankacılık sistemleri blockchain teknolojisinden yararlanmaya başlamaktadır. Ülkemizde dahi mobil borsalar ve kripto para borsaları blockchain sistemi sayesinde insanlara mobil hizmet vermektedir. Üstelik bu finansal teknolojiler dünyanın artık ihtiyaç duyduğu bir yapıya yardımcı olmaktadır.
Finans Teknolojileri Küresel Piyasalarda Hangi Avantajları Sağlıyor?
Küresel finans sektöründe mecburi bir şekilde yaşanan bu dijital dönüşüm aslında sıradan görevlerin otomatik bir hale gelmesini, hesaplamaların ve arşiv işlemlerinin çok daha rahat gerçekleştirilmesini sağlayabiliyor. Eski dönemlerde insanlar yine de bilgisayar üzerinden işlem yaparken sıklıkla karşılaşılabilen siber tehlikeler ve dolandırıcılık gibi faaliyetler bugün özellikle blockchain gibi teknolojiler sayesinde daha düşük bir risk haline geldi.
Üstelik makine öğrenmesi finans işlemlerinin daha hatasız ve hızlı bir şekilde yapılmasını da sağlayabiliyor. Küresel finans pazarında finans teknolojilerinden yararlanıldıkça özellikle belirli avantajlar elde edilebiliyor. Örneğin, bu avantajlar içerisinde fiyat avantajı en önemli noktalardan birini oluşturuyor. Çünkü Fintek girişimleri ile birlikte artık finans sektöründe fiziki yapılara ve ürünlere ihtiyaç kalmıyor.
Yani geleneksel olarak bankacılıkta kullanılan dekont ya da ATM gibi fiziki ihtiyaçların maliyetleri ortadan kalkıyor. Öte yandan finansal teknoloji hem müşteriye hem de çalışana kişiselleştirilmiş bir rahatlık sağlıyor. Müşteri verileri daha kolay arşivlenirken, müşteri kendini daha özel hissedebiliyor ve çalışan müşteri ile daha iyi iletişim kurabiliyor.
Finansal teknolojiler büyük bir kolaylık ortaya koyarken, her gün artan teknolojik gelişmeler ise bankacılık işlemlerinin ve yatırımların daha kolay ve daha hızlı yapılmasını sağlıyor. Öyle ki eskiden uluslararası ticaret işlemlerinde veya yatırımlarda günler hatta haftalar süren işlem aşamaları ile karşılaşılırken, bugün saniyeler içerisinde dünyanın öbür ucundaki bir işlemi tamamlayabiliyorsunuz.
Bu durum çalışanların ve kurumların yükünü de azaltırken, aynı zamanda finansal teknolojilerde daha fazla hizmet seçeneği ve geleneksel finansa göre daha fazla alternatif yer alıyor. Üstelik tüm bu avantajlar pratik bir şekilde bugün internet bağlantısı ile cep telefonu, bilgisayar ya da tabletlerde her an gerçekleştirilebiliyor.
Türkiye Finans Sektöründe Teknolojik Yenilikler
Bugün finans sektöründeki bu teknolojik yenilikleri elbette ülkemizde de görebiliyoruz. Çünkü Türkiye’de hizmet veren tüm bankalar da artık yeni nesil dijital bankacılığa geçiş yaparken, finansal teknolojiler ile insanların finans hayatını kolaylaştırabiliyorlar.
Alışverişten ödemelere, kredilendirmeden borçlandırmaya ve kişisel finans yönetimine kadar birçok noktada finansal teknolojiler kullanılıyor. Mobil cihazlarda internet kanalları aktif bir şekilde kullanılırken, artık daha düşük maliyet ile Türkiye’de de finans sektörü avantaj elde ediyor.
Ülkemizde finans teknolojileri konusunda lisanslı veya lisanssız bir şekilde faaliyet yürüten bugün birçok farklı girişim yer alıyor. Resmi kayıtlara geçmiş bir şekilde de Türkiye’de aktif olarak devam eden Türk FinTek Ekosisteminde bugün 1000’e yakın girişim faaliyetlerine devam ediyor. Bu girişimler, finansal işlemler ve ödemeler üzerinde daha fazla dururken, bazı girişimler ise blokzinciri(kripto varlık) konusunda çalışmalarını sürdürüyor.
Dijital dönüşümün yani finansal yeniliklerin Türkiye’de resmi bir şekilde ortaya koyduğu yenilikler arasında da devletteki e-dönüşüm sistemi ele alıyor. Ülkemizde dünya ile eşdeğer bir şekilde dijital dönüşümün gerçekleştirilmesi için e-dönüşüm sistemi içerisinde e-defter ve e-fatura gibi dijital çözümler sunuluyor.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN