Geleceğin Teknoloji Yatırımcısı Olmak: Büyük Riskleri Nasıl Yönetiriz?

Teknolojinin gelişimi ve yaşamımızdaki ihtiyaçlar bir arada değişmektedir. İnsanların farklı istek ve ihtiyaçlarının ortaya çıkması teknolojik gelişimlerine daha çok yatırım yapmayı gerekli kılıyor. Yatırımcılar ise insanlara yönelik olan fikirleri uygulamaya dökmek için farklı yöntemleri deniyor. Bu sistemin içerisinde teknoloji yatırımcıları ve girişimciler gelişimin en önemli sağlayıcılarıdır. Teknoloji yatırımcıları, farklı konularla ilgili projelerin uygulamaya geçmesi için finansal destek sağlarlar. Teknoloji alanındaki fikirlerin uygulamaya geçmesinde kaynak oluşturan risk yatırımcıları, bünyesi içerisinde farklı paydaşlara yer verir. Bu nedenle melek yatırımcı olarak adlandırılan yatırımcı davranışlarından oldukça farklıdırlar. Ayrıca risk yatırımcıları yaptıkları teknoloji yatırımından melek yatırımcılara göre daha yüksek geri dönüş oranları bekler. 

Geleceğin teknoloji yatırımcıları risk sermayedarları olacaktır. Bu yatırımcılar yatırım yapmaya değecek şirketleri keşfetmede ve analiz etmede üstün yeteneklere sahiptir. Ancak başarılı bir teknoloji yatırımcısının hangi süreçte yatırıma dahil olduğu, diğer yatırımcılarla olan iletişimi, kararlı yapısı ve performans geçmişi oldukça önemlidir. En başarılı teknoloji yatırımcılarına baktığımızda risk sermayedarları olduğunu görürüz. Bu kişiler risk yönetimini iyi bir şekilde sağlamış bir yatırım yapmayı temel bir amaç olarak görmüştür. Ancak Melek yatırımcılara baktığımızda da önemli başarılar elde ettiği düşünüyorum. Melek yatırımcılar erken süreçteki iş modellerini yatırım yaparak yüksek riskten yüksek kazanç bekler. Girişimci ve yatırımcılarla etkin bir iletişim kurarak riskleri kontrol edebilirler. 

Yatırımcılar Hangi Kriterlere Önem Vermelidir?

Teknoloji yatırımcıları belirli bir riskle yatırım yaptıklarının farkında olmalıdır. Ancak alınan riskler gelişimin ve yatırımın geri dönüş sürecini hızlandırmaktadır. Bu nedenle teknoloji yatırımlarının tamamında risk barındığını ancak bu riskin önemli bir potansiyel içerdiğini söyleyebilirim. Teknoloji yatırımlarında risk şirketlerin hizmetleri, pazar büyüklükleri ya da stratejileri gibi faktörlere göre değişiklik gösterir. Ayrıca bir yatırımcı teknoloji girişimcilerini ve stratejilerini iyi bir şekilde analiz etmiş olmalıdır. Bu sayede yatırımcılar, hangi teknolojik alana yöneleceklerini daha net bir şekilde görebilirler. Bu nedenle bir teknoloji yatırımcısı farklı kriterlere dikkat ederek yönünü belirleyebilir. Ayrıca bir teknoloji yatırımcısı alternatif yatırım şekillerine hakim olmalıdır. Risk sermayedarları, melek yatırım ve bağımsız yatırımcı arasında ciddi farklılıklar vardır. Ne kadar risk alacağınızı belirleyerek yatırım şeklinizi oluşturabilirsiniz. 

Bir teknoloji yatırımcısı şu kriterlere önem vererek yatırımları şekillendirebilir:

Pazar Büyüklüğü

Bir teknoloji yatırımcısı, girişimcilerin pazar büyüklüğüne dikkat ederek yatırımlarını yönlendirir. Özellikle yatırım yapılan şirketin girişim takımı ve gelişim potansiyeli değerlendirilmelidir. Teknoloji ile ilgili ortaya konulan ürün ve hizmetlerin pazardaki karşılıkları analiz edilmelidir. Teknolojik girişimcilerinin pazar üzerindeki etkisi ve potansiyelleri yatırımı yönlendirmede önemli bir kriterdir. Pazar büyüklüğünün istenilen seviyede olması riski yönetmede daha net bir bilgi sunacaktır. 

Pazara Giriş Stratejisi

Bir teknolojik gelişimi uygun strateji ile başarıya ulaşabilir. Bu nedenle yatırım yapılacak teknoloji şirketinin pazara giriş stratejisine dikkat edilmelidir. Her stratejinin belirli bir hedef kitlesi ve müşteri potansiyeli bulunur. Bu nedenle teknoloji yatırımlarınızı büyük hedef kitlesine doğru yönlendirebilirsiniz. Teknoloji şirketlerinin pazara giriş stratejileri arasında doğrudan ihracat sözleşmeli üretim ve doğrudan yatırım gibi etkili yöntemler bulunur. Bu yöntemlerle pazara giriş yapacak teknoloji girişimleri genel olarak başarıya ulaşacaktır. 

Ölçeklenme Potansiyeli

Bir teknoloji yatırım ölçeklenme potansiyeli yüksek olan alanlara yönlendirilmelidir. Ölçeklenme potansiyeli yükseldikçe risk de büyük oranda azalır. Ölçeklenme potansiyelini belirleyebilmek için faktörlere dikkat edilmesi gerekir. Teknoloji girişimciler inin doğru iş modelini oluşturmuş olması ve güçlü bir ekip kurması bu anlamda önemlidir. Ölçeklenme potansiyeli yüksek olan bir şirkette istek ve veri sayısı artış göstererek sistem büyüyebilecektir. Bunun için bir teknoloji yatırımcısı ölçeklenme potansiyeline dikkat ederek yatırımlarını yönlendirebilir. 

Uygunluk ve Zamanlama

Bir teknoloji girişimi pazardaki ihtiyaçları görerek uygun zaman ve coğrafyada yatırım yapar. Bu nedenle bir yatırımcı da teknoloji şirketlerinin zamanlamaya ve konuma dikkat ettiğini incelemelidir. Teknoloji yatırımları uygun olmayan zamanlamayla yapıldığında başarısızlıkla sonuçlanabilir. Bu durumla ilgili pek çok örnek bulunabilir. 

Teknoloji Yatırımında Risk Analizi

Geleceğin teknoloji yatırımcıları riski analiz edebilecek ve yönetebilecek potansiyelde olmalıdır. Yatırımları yönlendirirken farklı noktalara dikkat etmeli ve kendinize bazı sorular sormalısınız. Bir teknoloji yatırımcısı riskleri analiz ederken teknoloji ürün ve servislerinin anlaşılır olmasına dikkat etmelidir. Hizmetler müşteri tarafından anlaşılabilir olmalı ve bir karşılığı olmalıdır. Ayrıca teknolojik girişimin yüksek rekabet gücü bulunmalıdır. Ancak teknoloji girişimi, finansman işlemlerini işi büyütmek değil de borç ödemek için kullanıyorsa dikkatli olmakta yarar var. Bununla birlikte şirketin gerçek dışı iş modeline sahip olması ve gerçek dışı pazar kesiminin varsayılması durumları da dikkate alınmalıdır. 

Geleceğin teknoloji tasarımcısı kendisini yönlendirecek soruları tam olarak yanıtlamış olmalıdır. Bu sorulara örnek olarak şunları verebilirim:

• Teknoloji girişimi için ne kadarlık bir yatırım yapabilirim?
• Bu yatırımdan kaybım ne kadar olabilir?
• Teknoloji yatırım fırsatlarından çıkış stratejim nasıl olacak?
• Bu yatırımın mantıklı olduğunu gören farklı kurum ve kişiler var mı?
• Teknoloji girişimcisinin kaynakları ne kadar risk barındırıyor?
• Teknoloji girişiminin yönetim ekibi güvenilir mi?
• Teknoloji şirketinin pazar kitlesi büyüme eğiliminde mi? Pazar kitlesine ulaşılabilirlik durumu nedir?
• Girişimin operasyonel süreçlerle ve stratejik konumlandırma ile ilgili avantajları bulunuyor mu?
• Girişimin gelir ve kâr modelleri sürdürülebilir nitelikte midir?

Bir teknoloji yatırımcısı olarak bu soruların cevabını vermeden yatırım yapmamaya özen gösteriyorum. Bahsettiğim bu sorular şirketin genel yapısı ve güvenilirlik ölçüsünü gösteriyor. Bu konularla ilgili bilgi sahibi olan yatırımcı riskini daha kolay bir şekilde kontrol edebilir. Özellikle büyük riskleri kontrol altında tutmak için şirketin yönetimine, işleyişine, müşteri kitlesine ve stratejik özelliklerine dikkat edilmelidir. 

Risk Yönetimi Uygulamaları

Risk yönetimi uygulamaları genel olarak büyük gruplu şirketlerde var olan işleyişlerden birisidir. Ancak pek çok küçük şirkette kurumsal risk yönetimi bulunmaz. Ancak kurumsal risk yönetimi kurumların var olabilmesi, değerlerini koruyabilmesi ve yeni değerler yaratması için gereklidir. Farklı ölçeklerde bulunan pek çok şirket genel olarak finansal risklere odaklanır. Finansal riskler şirket ve kurumların var olabilmesi için öncelikli konulardan birisidir. Ancak yalnızca finansal risk yönetimi, girişimlerin ve şirketlerin gelişimi için yeterli değildir. Şirketlerin risk yönetim sistemleri hedefler, yönetim katmanı, kültür, proje, operasyon ve çalışanlarla bütünleşmiş olmalıdır. 

Başarısızlıkların pek çok sebebi finansal faktörlere bağlanır. Bu düşüncenin önemli bir boyut olduğunu düşünüyorum. Ancak yine de başarısızlıkların tek nedeni finansal sorunlar değil aynı zamanda kurumsal yönetimin problemlerinin olması ve eksiklikler taşımasıdır. Başarısızlığın finansal kısmı genel olarak buz dağının göz önündeki bölümüdür. Bu nedenle geleceğe yönelik olan teknoloji yatırımcısı kurumsal risk yönetimine sahip şirketlerle çalışır. Teknoloji yatırımcısı, kendi riskini değerlendirdiği gibi yatırım yaptığı girişimin risklerini de değerlendirmelidir. Özellikle kriz ve risk yönetiminde kapsamlı yaklaşımı kullanan şirketler, tercih sebebiniz olmalıdır. Yaklaşımın içeriğinde bütünsel bakış, disiplinler arası anlayış ve paydaşlarla işbirliği yer alır. Bu sayede bir girişimin karşılaşabileceği krizler ve risklere karşı iyi bir yönetim stratejisi belirlenebilir. Risk yönetim sisteminin bu etkileri nedeniyle teknoloji yatırımcısı bu konuya dikkat ederek yolunu çizmelidir. 

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,

Anıl UZUN